Төлеби ауданы әкімдігінің кіші мәжіліс залында нашақорлыққа және есірткі бизнесіне қарсы іс-қимылға бағытталған қызметін үйлестіру жөніндегі аудандық ведомствоаралық штаб мәжілісі өтті. Мәжіліске аудан әкімі аппаратының басшысы Жорабек Жолдасбеков төрағалық етіп, күн тәртібімен таныстырды, деп хабарлайды аудан әкімінің баспасөз қызметіне сілтеме жасаған didarbek.kz ақпараттық агенттігі.
Аудандық полиция бөлімі бастығының орынбасары Ермек Ғани Бақытұлы аудан аумағында есірткі заттарын алып кіру жолдарын анықтау және жолын кесу, «Көкнәр», «Допинг» арнайы операцияларының І тоқсан қорытындысы бойынша атқарылған жұмыстары туралы баяндады.
Есірткі қылмысына қарсы күрес Ішкі істер органдарының басты бағыттарының бірі болып табылатынын айтқан Ғани Бақытұлы қоғамның дұрыс бағытта өсуіне кері әсерін тигізетін өзекті мәселелердің бірі — есірткіге қарсы аудан халқын бір жұдырықтай жұмылып күресуге шақырды. Сондай-ақ, бүгінде аудан аумағында есірткі қылмысына қарсы күресте жұмыс атқарумен қатар, нашақорлықтың алдын алуға, қазіргі таңда кеңінен таралып жатқан синтетикалық есірткіге байланысты қылмыстарды болдырмауға бағытталған «Дәрмек», «Тосқауыл» жедел-профилактикалық іс-шаралары 2024-ші жылдың бірінші тоқсанында өткізілді.
Мәжіліс барысында нашақорлық пен есірткі бизнесінің алдын алу бойынша өткізілген спорттық іс-шаралар, әлеуметтік жағдайы төмен отбасылардың балаларын тегін негізде спорттық және шығармашылық үйірмелермен қамтамасыз ету, жол бойларына билборд, баннерлер іліп, ескілерін жаңартып отыру ісіне атқарылған жұмыстармен аудандық мәдениет, тілдерді дамыту, дене шынықтыру және спорт бөлімінің басшысы Әсілбек Әуесбек Жақсыбекұлы баяндама жасады.
Аудан аумағында 206 спорт ғимараты жұмыс істейді. Балаларды спортқа баулуға арналған 46 үйірмедегі 4388 оқушыға 129 кәсіби жаттықтырушы-мамандар жаттығу өткізеді. «Төлеби спорт клубында» Салауаты өмір салтын насихаттау мақсатында “Біз нашақорлықа қарсымыз” атты челендж түсіріліп, Төлеби ауданының барлық мекемелеріне жолданды. Бұған қоса, «Спорт нашақорлыққа қарсы» бірнеше рет спорттық сайыстар өткізілді. «Синтетикалық есірткімен күресті күшейту» бойынша Ленгір қаласы, Қапал Батыр көшесі бойына және Қаратөбе, Жоғарғы Ақсу ауылдық округтеріне «Нарко шектеу Түркістан» атты тақырыбында 10 баннер ілінді.
Жиынды қорытындылаған аппарат басшысы Жорабек Сазанбекұлы бұқаралық ақпарат құралдарында, әлеуметтік желілерде нашаны тұтынудың ғана емес, есірткі заттарын тасымалдап, сатып, сақтаудың да соңы жауаптылыққа соқтыратынын үнемі түсіндіріп, ескертіп отыру маңыздылығын айтты.
Есірткі барған сайын жастарға қол жетімді болып отырғаны, Қазақстан аумағына жаңа, оның ішінде өте күшті әсер ететін есірткілердің әкелінуі алаңдатып отыр. Олардың біреуі – психотроптық заттардың жаңа синтетикалық аналогтары – синтетикалық каннабиноидтар. Синтетикалық каннабиноидтар дегеніміз – ол өсімдік каннабиноидтарының құрылымы бойынша тектігі бірдей және фармакалогиялық әсері ұқсас синтетикалық препараттары. Бұл препараттар адамды ынталандыру, депрессиялық және елестеушілік күй жағдайға түсіреді. 31 мамыр 2011 жылы ҚР 1998 жылғы 10 шілдедегі №279-1 «Есірткі құралдары, психотроптық заттар және прекурсорлар туралы» заңына қосымша толықтырмалары түрінде синтетикалық каннабиноидтары енгізілді. 2009 жылдан бастап «SPICE», «Spice Siver», «Spice Gold», «Spice Diamond», «Express Envelope», «maya» деген шегетін қоспалар ароматикалық құрал түрінде көбінесе интернет-магазиндер арқылы сатылады. Шегетін қоспаларды дайындау тәсілі – құрғақ шөптерді химиялық заттар, ароматизаторлар, витаминдер және синтетикалық каннабиноидтармен малтып дайындайды. Қазір 160 жоғары синтетикалық каннабиноидтарының түрлері белгілі және жаңа түрлерінің синтезы үнемі өсуде.
Қазір әр елде есірткі мәселесін шешудің өз шешімдері қабылданған. Есірткіге байланысты қылмыстарға күрес жүргізу, әрине, ең алдымен, өзінің тұтынуы үшін сатып алатын адамдарды емес, есірткі бизнесін ұйымдастырушыларды, таратушылар мен сатушыларды анықтап, жолын кесуге, бұлтартпауға бағытталуы тиіс. Ал, есірткіні өзі тұтынатын адамдарға қатысты мемлекеттік деңгейде шара қолданылып, оларды мәжбүрлі түрде емдеу мәселесін қолға алу қажет.
Кез келген қылмыстың алдын алу, жолын кесу, яқи қылмыстылық профилактикасы бүгінгі таңда ішкі істер органдары қызметінің басым бағыттарының бірі болып табылады. Мемлекет пен қоғам үшін адамды қылмыс жасағаны үшін жазалағаннан гөрі,сол қылмыстың алдын алу немесе оны болғызбаудың жолын қарастыру немесе қылмыстың жасалыну себебін жою әлдеқайда жеңіл әрі тиімді. Бұл есірткі қылмысына қарсы күресте де аса өзекті мәселе болып отыр.
Есірткілердің заңсыз айналымы саласында жағдайдың нашарлауы қоғамға қауіп төндіреді, бұл мемлекет тарапынан батыл әрекет етуді талап етеді. Есірткі айналымына мемлекеттік бақылауды күшейтуге бағытталған шаралар кешені шеңберінде есірткіге бизнесіне қарсы күресті ғылыми және ғылыми-әдістемелік қамтамасыз етудің, ең алдымен сот сараптамасының әдістері мен тәсілдерін қолданудың маңызы зор. Соңғысы есірткінің заңсыз айналымы туралы істер бойынша сот төрелігі аясында маңызды іс жүргізу шешімдерін қабылдау сарапшылық зерттеу негізінде жүргізіледі.
Облыста есірткі құралдары, психотроптық заттар мен прекурсорлардың сот сараптамасы Қызылорда облысы бойынша сот сараптамасы институтында жүргізіледі. Есірткі құралдары, психотроптық заттар мен прекурсорларды сот-сарапшылық зерттеу ҚР заңнамаларын бұзумен жүзеге асырылатын, есірткі құрамды өсімдіктерді егу, жинау, өңдеу, дайындау және есірткі құралдары, психотроптық заттар мен прекурсорларды әкелу, шығару, тасымалдау, сақтау, тарату, сату, қолданумен байланысты оларды заңсыз айналымымен байланысты қылмыстық істер бойынша қаралады.
Есірткі бизнесімен және нашақорлықпен күрес жүргізу тек қана құқық қорғау органдарының ісі деп қаралмауы керек, ол жалпы халықтың міндеті болып саналуы тиіс. Нашақорлықтың алдын алу үшін бұл іске барлық мемлекеттік органдарын, үкіметтік емес және қоғамдық ұйымдарын белсенді тарту – онымен күрестің алғы шарттарының бірі. Қазақстанның күрделі геосаяси аймақта орналасуы, халықаралық лаңкестіктіктің күшеюі қылмыстың өсуіне кері әсерін тигізуде. Баршамызға белгілі, негізгі себеп болып отырған ортақ мәселе – ол нашақорлықтың алдын-алу және есірткі бизнесіне қарсы күресті жүргізу. Профилактикалық жұмыстарды белсенді жүзеге асыру, нашақорлар санының кемуіне, есірткіге деген сұраныстың азаюына, осы дертке қарсы күрестің басқа да әдістерімен қатар айтарлықтай жетістіктерге қол жеткізуге мүмкіндіктер береді.
