Сыбайлас жемқорлық бойынша заңға қайшы іс-әрекет істеп жатқан азаматтардың қылмыстары көзге көріне бермейтін қылмыс. Сондықтан да оның ізіне түсіп, қолға ұстап алу қиын.
Ол табиғатында құпия түрінде жүзеге асырылатын қылмыстар қатарына жатады, ұстала қалған күннің өзінде сан алуан түлкі бұлаңға салып, жазадан сытылып кетудің сан түрлі айлаларын іздейді. Бірақ не нәрсенің де шегі бар, қанша жерден құтылып кетуге тырысса да жұртшылық алдында бетпердесі ашылады. Мемлекеттік қызмет мүдделеріне қарсы қылмыстарға қатысты проблемалардың бірі — сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес.
Дертпен күресудің мақсаты — азаматтардың құқықтарын қорғауға, ҚР Ұлттық қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, зардаптарын жою, кінәлілерді жауапқа тарту, сыбайлас жемқорлыққа байланысты құқықбұзушылықтың алдын-алу анықтау, олардың жолын кесу және ашуы. Осы мәселелердің жүйелі түрде орындалуына және оған қарсы күрес жүргізуіне — құқық қорғау органдары, Ішкі істер министрлігі қызметкерлерінің заман талабына сай, нәтижелі еңбектерінің арқасында орындалып жатыр. Сыбайлас жемқорлық кұқық бұзушылықтар үшін
жауапкершілік Қылмыстық Кодексте және «Әкімшілік құқық бүзушылық туралы» Кодексте көзделген.
Жемқорлыққа байланысты құқық бұзушылықтар үшін негізінде мемлекеттік міндеттер атқаруға уәкілетті адамдар мен оларға теңестірілген адамдар жауапты болады.
Сыбайластық құқық бузушылық субъектілеріне лауазымды және мемлекеттік міндет атқаруға уәкілетті өзге де адамдарды немесе оларға теңестірілген адамдарды сатып алуды жүзеге асырушы, сол сияқты оларға заңға қайшы мүліктік игіліктер мен артықшылықтар беретін жеке және заңды тұлғалар да жатады. Осындай сыбайлас жемқорлықтың алдын алу мәселелері бойынша М.Әуезов атындағы ОҚМУ заң факультетінде конференциялар ұйымдастырылып тұрады.
Ә.АМАНГЕЛДИЕВА, М.Әуезов атындагы ОҚМУ «Қылмыстық құқық және криминология» кафедрасының магистр, аға оқытушысы
