Шымкенттегі «Білім-инновация» №1 лицей-интернатының 10 сынып оқушысы Арсен Алмасхан тың жаңалық ұсынды. 15 жасар өнертапқыш науқасқа диагноз қоятын жасанды интеллект негізіндегі бағдарламаны жасап шыққан.
Бағдарлама сегіз көрсеткішке талдау жасап, бір уақытта бірнеше ауру белгілерін анықтай алады. Бұған дейін дәрігерлер әр дертті жеке-жеке тексерсе, Арсен әзірлеген жүйеге диагноз қоюға нәбәрі 3 секунд жеткілікті. Осылайша бірнеше дертті қатар анықтайтын бағдарлама уақыт үнемдейді, қолжетімді қызмет ұсынады.
Жеткіншек бұл идея қарындасына ұзақ уақыт диагноз қойылмай, төрт ай бойы тексеруден өткеннен кейін туғанын айтады. Ол ашық дереккөздердегі 800 адамның медициналық деректерімен тәжірибе жасап, бағдарламаның 80 пайыз дәлдікпен диагноз қойғанын атап өтті.
Қазір оқушы бағдарламаны жетілдіру үшін команда жинауды жоспарлап отыр. Алдағы уақытта қазақстандықтардың медициналық деректеріне ресми рұқсат пен қуатты компьютер қажет болады. Егер жоба қолдау тауып, кеңейтіле түссе, Қазақстанда медициналық диагностика жаңа деңгейге көтерілуі әбден мүмкін.
Бұл жаңалықтың маңызы зор, себебі қазіргі кезде медицина саласындағы заманауи технологиялар диагноз қоюды жеңілдетіп, медициналық қызмет көрсету сапасын арттыруға үлкен үлес қосуда. Арсен Алмасханның әзірлеген бағдарламасы еліміздегі медициналық саланы жаңаша деңгейге көтеретін алғашқы қадам болуы мүмкін. Бұл жас өнертапқыштың арқасында диагностика процесі әлдеқайда жылдам, қолжетімді және тиімді болмақ. Мұндай жүйе әсіресе шалғай елді мекендердегі тұрғындар үшін маңызды, өйткені кейде мамандарға қол жеткізу қиын болып жатады.
Мұндай бағдарламалардың келешекте қазақстандық медициналық жүйеге қосар үлесі зор. Арсен әзірлеген жасанды интеллект жүйесі бірнеше ауруды бірден анықтап, диагнозды тез арада қою арқылы уақыт пен ресурстарды үнемдеуге мүмкіндік береді. Сондай-ақ, бағдарламаның дәлдігі жоғары болғандықтан, адамдарға диагнозды дәл қою мүмкіндігі арта түседі. Бұл аурулардың ерте кезеңде анықталуына, әрі қарай емделу мүмкіндігінің жоғарылауына ықпал етеді. Қазіргі таңда жасанды интеллектті қолдану тек тәжірибе мен зерттеулер кезеңінде болса да, бұл бағыттың болашағы өте үлкен.
Егер жоба толықтай жүзеге асырылып, кеңейтілсе, ол Қазақстанда ғана емес, әлемнің әр түкпірінде медициналық қызмет көрсету сапасын арттырып, арзан әрі тиімді шешімдер ұсынатын болады. Сонымен қатар, бағдарламаны әрі қарай жетілдіру үшін жасанды интеллекттің алгоритмдерін жаңарту, деректер базасын кеңейту және компьютерлік қуатты арттыру қажеттілігі туындайды. Осылайша, мұндай жобалар болашақта медицинадағы ең маңызды көмекші құралдардың біріне айналуы мүмкін.
