Шымкент жастар театрының жаңа маусымындағы есте қаларлық кеш өнер сүйер қауымды бір арнаға тоғыстырды. Театр сахнасында әлемдік драматургияның жауһары – француз жазушысы Жан Ануйдың «Антигона» трагедиясы тұңғыш рет сахналанып, көпшілікке ұсынылды. Бұл — театр репертуарындағы алғашқы еуропалық классика, сол себепті премьера алдындағы толқудың да салмағы ерекше еді.
Қойылым басталған алғашқы минуттардан-ақ көрерменді заманауи шешімдер, жарық пен музыканың үйлесімділігі баурап әкетті. Режиссер Қуандық Қасымов трагедияны жаңа көзқараспен ұсынып, ежелгі мифтің астарына бүгінгі күннің мазмұнын сәтті енгізе алған. Ал қоюшы суретші Қалтөре Жұмақұлов сахналық кеңістікті минималистік әрі мәнерлі тәсілмен құра отырып, оқиғаның драмалық екпінін тереңдете түскенін көрсек, спектакльдің көркемдік жетекшісі Мөлдір Айдарқызының жұмысы да көркемдік тұтастықты берді.
Басты рөлдерде ойнаған жас актерлердің шеберлігі көрермен назарын бірден өзіне тартып, трагедияның рухын айқын жеткізді. Әсіресе Антигонаның жан айқайындағы шынайылық пен қайсарлық, оның әділет жолындағы күресі залды үнсіз тыныштыққа бөлеп, әр көрерменді өзімен іштей сөйлестіргендей болды.
Әрбір сахналық пластика, жарық ауысымы, музыкалық үн – бәрі бір мақсатқа қызмет етті. Адам еркіндігі мен ар-ождан таңдауы. «Антигона» қай дәуірде де маңызын жоймайтын этикалық сауалдарды қайта алдыға тартқандай.
Премьера соңында зал ду қол шапалаққа толып, актерлерге деген ыстық ықылас ұзаққа созылды. Көрермен спектакльді руханилыққа бастайтын, адамдық құндылықтарды қайта ой елегінен өткізуге шақыратын әсерлі қойылым деп бағалады.
Бұл кеш Шымкенттің өнер сүйер, театр сүйер қауымының есінде қалды. Театр ұжымының кәсіби ізденісі мен шығармашылық үйлесімі жастар театрының жаңа белеске шыққанын тағы бір көрсетті.
Бұл қойылым жас театр ұжымының шығармашылық деңгейін жаңа биіктерге көтеріп, шымкенттік мәдениет әлеміне үлкен жаңалық әкелді. Шымкент жастар театрының алғашқы еуропалық классикасы ретінде сахналанған «Антигона» тек өнер сүйер қауым үшін ғана емес, жалпы театр саласындағы жаңа бастамаларды қолдаушылар үшін де маңызды оқиға болды. Көрермендер спектакльдің тұңғыш рет осындай жоғары деңгейде орындалуын үлкен қуанышпен қарсы алды. Қойылымның дәстүрлі драматургиядан жаңаша көзқарас арқылы өзегіне тереңірек үңілуі, адамдық құндылықтарды қайта қарауға итермелеуі оның өзекті екенін көрсетеді.
Қойылымның эстетикалық қуаты мен философиялық мәні көрерменді бірден өзіне баурап алғаны сөзсіз. Спектакльде Антигонаның еркіндігі мен әділдік үшін күресі қазіргі заманғы қоғамның көптеген мәселелеріне қатысты сұрақтарды қозғады. Мұның өзі қазіргі заманғы көрерменге, әсіресе жастарға, терең ой салатын ықпалды құрал бола білді. Сонымен қатар, жас актерлердің мінез-құлықты тереңінен көрсетуі, әрбір персонаждың ішкі дүниесін айқындап көрсетуі қойылымға ерекше түс берді.
Жан Ануйдың «Антигонасы» жалпы алғанда әр дәуірдегі моральдық таңдауларды бейнелейтіндей ерекше ұғымды көтереді. Театрдың режиссурасы мен сахналық шешімдері көрерменнің ой-пікірін шынайы әрі түпнұсқалық тұрғыда қозғауға бағытталған. Бұл спектакль адамдар арасындағы жанжалдар, ар-ождан мен заң арасындағы қақтығыстар, ақиқаттың қалай ашылатыны жайлы маңызды сұрақтарды қайта ой елегінен өткізуге мәжбүрлейді. Сонымен қатар, бұл қойылым өнердің қоғамдағы рөлі мен оның адам өміріне, тұлға қалыптасуына әсерін тереңірек түсінуге мүмкіндік береді.
Қорытындылай келе, Шымкент жастар театрының «Антигона» трагедиясын сахналауы тек өнердің қуатын көрсетіп қана қоймай, қоғамның рухани деңгейін, адамдық қасиеттерді қайта бағалауға шақыруы жағынан да үлкен мәнге ие. Бұл қойылым жастар театрының жаңа сатыға көтерілгенін, оның репертуары мен кәсіби деңгейінің дамып келе жатқанын нақты дәлелдеді. Театр ұжымы алдағы уақытта да осындай терең мазмұнды шығармалармен көрерменді қуантады деп сенеміз.
