Әл-Фараби атындағы қалалық ғылыми-әмбебап кітапханасында «Қазақ қоғамындағы әйел мәртебесі» атты мазмұнды кездесу өтті. Басқосуда еліміздегі гендерлік саясат, әйелдердің құқықтары мен қоғамдағы рөлі, сондай-ақ тұрмыстық зорлық-зомбылықтың алдын алу мәселелері кеңінен талқыланды.
Іс-шараның мақсаты — қазіргі қоғамдағы әйелдің орнын айқындау, олардың әлеуметтік, экономикалық, саяси өмірге белсенді араласуын қолдау, гендерлік теңдікке қатысты ой-пікірлерді ортаға салу және зорлық-зомбылыққа жол бермейтін мәдениетті қалыптастыру.
Кездесу барысында Қазақстандағы гендерлік теңдік саласындағы өзгерістер мен мәселелер кеңінен сөз болды. Соңғы жылдары елімізде әйелдердің бизнес, ғылым, медицина, басқару салаларында белсенділігі артып келеді. Әйелдердің қоғамдық өмірге қосқан үлесі артып, шешім қабылдау деңгейіндегі қатысуы көбейіп келеді. Сондай-ақ, жақында қабылданған тұрмыстық зорлық-зомбылықты қылмыс ретінде танитын заң гендерлік саясаттағы маңызды қадам ретінде бағаланды. Бұл отбасы қауіпсіздігін күшейтуге және зорлық-зомбылық фактілерінің алдын алуға бағытталған шешуші реформа десек қателеспейміз.
Кездесуде сөз алған «Қазақстан Республикасының республикалық әйелдер кеңесі» қоғамдық бірлестігінің филиалы, «Шымкент қалалық әйелдер кеңесі» қоғамдық бірлестігінің төрайымы Баян Жандосова әйелдерге қатысты стереотиптердің біртіндеп жойылып жатқанын, алайда бұл бағытта әлі де жүйелі жұмыстың қажет екенін атап өтті.
— Бүгінгі қазақ әйелдері білімді, талапты, белсенді. Олар тек отбасының ғана емес, бүтін бір қоғамның берекесін сақтап отырған күш. Әйелді қолдау — қоғамды қолдау. Біз қыздарымыздың қауіпсіз ортада өмір сүріп, өз мүмкіндігін толық іске асыруына жағдай жасауымыз керек. Тұрмыстық зорлық-зомбылықты болдырмау әрбіріміздің міндетіміз, -деді ол.
Әйелдер мәселесіне қатысты маңызды пікірлер мен көзқарастар айтылған бұл басқосу қоғамдағы гендерлік теңдік және әйелдердің құқықтары туралы түсінік қалыптастыру тұрғысынан ерекше маңызды болды. Баян Жандосованың айтқанындай, бүгінгі қазақ әйелдері тек өз отбасын емес, бүкіл қоғамды алға жылжытуға ықпал ететін белсенді күшке айналған. Қоғамдағы әйелдердің әлеуметтік және экономикалық мәртебесін арттыру үшін жүйелі және жан-жақты жұмыс жалғасын табуы керек. Бұл, әсіресе, жас қыздардың болашағына үлкен әсер ететінін ұмытпауымыз қажет.
Қазіргі уақытта елімізде әйелдердің құқықтары мен мүмкіндіктерін кеңейту мақсатында бірқатар заңнамалық өзгерістер енгізілгені белгілі. Әйелдердің саясатқа қатысуы мен бизнестегі рөлі артқан сайын, қоғамның әрбір саласында олардың ықпалы күшейіп келеді. Қазақстанның әйелдерге қатысты стереотиптерді жеңу жолында жасаған қадамдары үлкен жетістіктерге жеткенімен, толық теңдікке жету әлі де күрделі процесс болып отыр. Бұл жерде, әсіресе, тұрмыстық зорлық-зомбылық мәселесі ерекше орын алады. Зорлық-зомбылыққа қарсы қабылданған заңдар бұл саладағы шешімдер мен шараларды нақтылай түсіп, әйелдердің қауіпсіздігін қамтамасыз ету бағытында үлкен қадам болып табылады.
Сонымен қатар, кездесу барысында айтылғандай, гендерлік теңдік мәселесі тек заңнамалық қадамдармен шектелмейді. Әлеуметтік мәдениет пен қоғамның жалпы көзқарастарының өзгеруі де маңызды фактор болып табылады. Бұл бағытта қоғамдық бірлестіктер мен үкіметтік емес ұйымдардың рөлі зор. Әйелдерге арналған білім беру мен қолдау жүйелерін нығайту, сондай-ақ тұрмыстық зорлық-зомбылықтың алдын алу шараларын күшейту – осы іргелі мәселелердің бір бөлігі болып саналады.
Әйелдердің белсенділігін арттырып, олардың қоғамдағы орнын нығайту үшін елімізде атқарылып жатқан жұмыстар өз нәтижесін береді деп сенуге негіз бар. Сонымен қатар, бұл бағытта кез келген шағын қадамдар да үлкен өзгерістерге әкелетінін түсіну керек. Әйелдердің қоғамдағы теңдігі мен құқықтарын қорғау арқылы біз жалпы қоғамның әл-ауқатын арттыра аламыз.
Әйелдердің қоғамдағы рөлін арттыру үшін тек заңнамалық өзгерістер ғана емес, сондай-ақ қоғамдық сана мен білім деңгейін көтеру де маңызды. Осы бағытта түрлі ақпараттық кампаниялар мен әлеуметтік жобалар, сондай-ақ қоғамдық пікір қалыптастыру жұмыстары үлкен маңызға ие. Қоғамның барлық деңгейінде әйелдердің тең құқықтарын мойындау және олардың әлеуетін толық ашуына жағдай жасау – болашақта гендерлік теңдіктің сақталуының кепілі болмақ. Бұл ретте, білім беру саласында әйелдердің құқықтарын насихаттау, стереотиптерді жою және әйелдер мен ерлердің мүмкіндіктерін теңестіру маңызды болып табылады.
Ал, гендерлік теңдік мәселесі тек әйелдерге ғана емес, ерлерге де қатысты болып табылады. Ерлер мен әйелдер арасындағы теңдік тек әлеуметтік әділеттілік тұрғысынан емес, әрбір адамның толыққанды әлеуметтенуі үшін де қажет. Бұл бағытта, әсіресе, отбасылық құндылықтарды, ерлер мен әйелдер арасындағы өзара құрмет пен түсіністікке негізделген қарым-қатынастарды дамытуға баса назар аудару керек. Әйелдердің қоғамдағы орнын нығайту арқылы біз барлық қоғамның тұрақты дамуына үлес қосамыз.
